سئوال:
با اینکه تاریخ تولد حضرت مهدی(ع) مشخص بوده چرا عده‌ای قبل از تولد ایشان ادعای مهدویت کردند؟
پاسخ:
ظهور حضرت مهدی (علیه السلام) اینکه شخصی از نسل رسول‌خدا از اهل‌بیت و ذریه حضرت فاطمه(سلام الله علیها) ظهور خواهد کرد و دنیا را پر از عدل و داد خواهد کرد، همچنان که پر از ظلم و جور شده، این احادیث متواتره از وجود مقدس رسول‌خدا بنابراین از زمان رسول‌خدا صحابه آشنا بودند با این مسئله و بعد از رسول‌خدا از طریق صحابه، تابعین آشنا بودند، بعد هم که ائمه اهل‌بیت (علیهم السلام) پشت قضیه را گرفتند و روایات زیادی در این باره فرمودند و مردم نقل کردند، از طرفی دیگه بنی‌عباس هم خودشون با بنی‌هاشم علویان قوم و خویش بودند اینا هم از این قضایا و احادیث اطلاع داشتند. بنابراین مسئله ظهور حضرت و اینکه یک منجی خواهد آمد و بساط ظلم و جور را برخواهد چید و این از نسل رسول‌خدا و از اهل‌بیت خواهد بود و اسمش اسم رسول‌خدا خواهد بود، اینا یه چیز پذیرفته شده بود، یه چیز مسلمی بود در اون زمان و اون جامعه، این زمینه‌ای فراهم کرده بود برای یه عده‌ای از فرصت‌طلب‌ها، فرصت‌طلب‌هایی پیدا می‌شدند که گرچه همه نشانه‌های اون منجی موعود به اون‌ها تطبیق نمی‌کرد، ولی حداقل بعضی‌هاش که تطبیق می‌کرد اسمشون تطبیق می‌کرد، می‌خواستند مردم را دور خودشان جمع کنند، سوء استفاده می‌کردند.
همچنین مردم که زیر فشار حکومت‌های ظالم وقت بودند اینا هم صبرشان تمام می‌شد دنبال منجی می‌گشتند، دنبال یه پرچم نجات‌بخش می‌گشتند تا کسی پیدا می‌شد که من اون منجی موعود هستم، به خصوص اگر اسمش اسم رسول‌خدا بود این یک نشانه‌ای بود که این باید همون باشه، مردم هم دلسوخته، بیچاره و ظلم‌کشیده، زود اجابت می‌کردند و دور او جمع می‌شدند! این دو تا زمینه‌ساز شده بود برای اینکه گاهی یه فرصت‌طلب‌هایی، یه ریاست‌طلب‌هایی پیدا بشن، یا حتی بعضی‌ها با حسن‌نیت می‌خواستند در برابر حکومت عباسی قیام کنند، منتهی برای اینکه مردم از اون‌ها اطاعت کنند ادعای مهدویت هم می‌کردند.
مثلا محمد نفس زکیه، با برادرش ابراهیم نواده امام‌حسن(علیه السلام) بودند خوب این دو تا برادر قیام کردند، همزمان قیام کردند، محمد نفس زکیه به دلیل پاکی و وارستگی محمد بهش می‌گفتند نفس زکیه. قرار شد ایشون در مدینه قیام کنه و برادرش ابراهیم در بصره همزمان قیام کنه که بعضی از افراطی‌ها تاریخ انقلاب را جلو انداختند که شکست خورد، میگن یکی از انقلاب‌های شیعی که توفیق پیروزی خیلی زیاد داشت یکیش مال اینا بود، من پیگیری کردم از قول خود محمد نقل نشده ولی پدرش عبدالله خیلی تبلیغ می‌کرد می‌گفت پسرم محمد همان مهدی موعوده، یعنی استفاده می‌کرد، همچنین منصور دوانیقی معروف؛ اون خلیفه جنایت‌کار عباسی به یکی از پسرهاش اسم مهدی گذاشت که تداعی کنه و در اذهان مردم که این همون مهدی موعوده.
یک امر دیگه هم به این مسئله کمک می‌کرد و اون این بود که وقت دقیق اون مهدی، اون منجی معین نشده بود، حتی از لا به لای روایات ما در کتاب کافی و امثال این‌ها هست شیعیانی که به تنگ می‌آمدند از فشارها مراجعه می‌کردند به ائمه می‌گفتند این فرج کی خواهد شد؟ وقتش تعیین نشده بود خیال می‌کردند همین امسال، سال دیگه، دو سال دیگه. چون امر رو قریب‌الوقوع هم تصور می‌کردند این هم باعث این ادعاها می‌شد.
برگرفته از فایل صوتی رادیو معارف، شبهات تاریخی، جلسه هشتم، استاد مهدی پیشوایی
