در سال ۲۲۰ قمری (یعنی ۴۰ سال قبل از آغاز غیبت صغری) معتصم عباسی پایتخت جدیدش را شهر سامرا انتخاب کرد، به همین دلیل آن را ساخت و مرکز خلافت خود قرار داد. او بیش از ۴۰۰۰ غلام خریداری کرد که به دستور خلیفه لباسهای فاخر می‌پوشیدند [از دیگر سپاهیان، ممتاز شده بودند] و در بازارها و خیابانهای بغداد سواره حرکت می‌کردند، مردم را آزار می‌دادند و گاهی آنها را لگدکوب اسب‌های خود می‌کردند!
ابن اَثیر (یکی از تاریخ نگاران مشهور) درباره علت اساسی بنای سامرا می‌نویسد: «در سال ۲۲۰ قمری معتصم به سامرا رفت تا در آنجا شهری بسازد. علت این بود که معتصم گفته بود: من از این سپاهیان می‌ترسم! اگر یکبار بشورند تمام غلامان مرا خواهند کشت، من میل دارم در محلی باشم که مشرف بر آنها باشم…»
از سال ۲۳۰ قمری تا سال ۲۷۹ (به مدت ۵۹ سال) مرکز خلافت عباسی از بغداد به سامرا انتقال داده شده بود، که در سال ۲۷۹ مرکز خلافت، دوباره به بغداد برگشت. حضرت مهدی علیه السلام ۲۴ ساله شده و به عبارتی ۱۹ سال از غیبت صغری گذشته است… پس از آن شهر سامرا به سرعت به خرابه ای تبدیل شد که تنها دو قبر امام هادی و امام عسکری (علیهماالسلام) و سرداب مقدس در آن آباد باقی ماند.
مروج‌الذهب، ج۴، ص۵۳ ؛ تاریخ الخلفاء، ص۳۳۵ ؛ الکامل، ج۶، ص۴۵۱ ؛ معجم البلدان، ج۳، ص۱۷۶
