سوال :
مطالعه ی تاریخ اسلام، چه اهمیتی داره؟
پاسخ :
مورخان از قدیم معمولا در مقدمه کتاب تاریخی شون فواید تاریخ را مینویسن چه شرقی چه غربی چه مسلمان وچه غیر مسلمان ولی یکی از مهمترین فواید تاریخ یاانگیزه مطالعه تاریخ عبرت آموزیه. مشهوره که میگن تاریخ، آیینه عبرت هاست. قران مجید هم به حوادث تاریخی نگاه عبرت آموزی داره، به تعبیر دیگه این بحث مربوط میشه به فلسفه ی تاریخ یا به تعبیرقرآن مجید و مورخان اسلامی حوادث تاریخی و قضایای تاریخی به نوعی قانونمند هستن به نوعی علت و معلول به هم مربوط هستن. و به همین دلیل قابل تکرار هستن. شرایطی که دست به دست هم داده یک حادثه به وجود آمده اگر اون شرایط اتفاق بیفته اون حادثه باز تکرار میشه.
در کشور خودمون اونچه در مشروطیت اتفاق افتاد ممکن است در زمان ما هم اتفاق بیفته. اگر اون شرایط فراهم بشه. ما می بینیم آنچه درجنوب لبنان اتفاق افتاد داره در فلسطین هم اتفاق میفته. بنابراین تاریخ قابل تکراره از این نظری که تاریخ نوعی عبرت آموزی داره و ما با مطالعه تاریخ انگارمیریم وبر زندگی و سرنوشت گذشتگان شریک می شیم. از نزدیک اوضاع واحوال اونها رو میبینیم و درجریان علل شکستها و پیروزی های آنها قرار میگیریم. این یکی از مهم ترین فواید تاریخه اما بخصوص در تاریخ اسلام فواید خیلی زیادی داره و از آن رشته ها و علومی ست که با رشته های مختلف مرتبطه. با فقه مرتبطه با تفسیر مرتبطه با کلام مرتبطه، یعنی میتونه از اونا خدمت بگیره و میتونه به اونا خدمت عرضه کنه مثلا عرض میکنم – فرض بفرمایید – مثلا گاهی فقها میفرمایند که این روایت در موضع تقیه صادر شده (این روایت را معصوم از روی تقیه فرموده) این تاریخه که بیان میکنه اون زمان اصل تقیه بوده یا نه؟ تاریخ به ما کمک میکنه شان نزول و سبب نزول آیات قران مجید را بدست آوریم و چون فضا و فرهنگی که این آیات به اون مناسبت نازل شده ناظر به اون بوده برای ما روشن بشه فهم قرآن مجید و متوجه شدن به مقصود آیات قران مجید برای ما آسان تر و بهتر خواهد شد.
برگرفته از فایل صوتی رادیو معارف، شبهات تاریخی، جلسه اول، استاد مهدی پیشوایی
