«لطف محصّل» یعنی برخی کارها که اگر خدا این کارها را در حق انسانها انجام نمی‌داد، آفرینش لغو و بیهوده می‌شد! مثل بیان تکالیف شرعی، یا نصب و معرفی حافظ دین… اینها لطف خداست؛ لطفی که محصّل و محقِق اصلِ بندگی است.
روش استدلال:
در عالَم، خدایی یگانه، حکیم، لطیف، دانا، بخشنده، قادر … وجود دارد. از آنجا که خداوند «حکیم» است، لذا از خلقتِ عالم «هدف و غرضی» داشته؛ عالَم را برای انسان آفرید و انسان را برای رسیدن به سعادت.
رسیدن به این اهداف در گرو چیست؟
خدا «عقل» را به عنوان حجت باطنی به ما داده، اما عقل به خاطر کاستی‌هایی که دارد برای راهنمایی انسان کافی نیست! بنابراین در کنار عقل «راه، برنامه و راهنما» را نیز در اختیار ما قرار داده [ #راه همان دین، برنامه همان کتاب آسمانی و راهنما همان پیغمبر و امام است] کتاب هیچ‌وقت نمی‌تواند کار راهنما را انجام دهد!
همچنین از آنجا که انسانها دارای هوا، هوس و نفس امّاره هستند و شیاطین هم – برای نرسیدن آنها به سعادت – بیکار نمی‌نشینند، پس در هر زمانی نباید زمین از حجت خدا خالی باشد؛ تا زمانی که عالَم و آدم هست، راهنما و حجت الهی نیز باید وجود داشته باشد.
