شهید سید محمدصدر در کتاب ارزشمندش می نویسد: «دجال، یک فرهنگ و تمدن و ایدئولوژی معین است؛ که دشمنِ اسلام است.» ایشان، فرهنگ و تمدن مادی غرب را همان دجالِ مذکور در روایات می داند و دجال را رمز و کنایه از حرکتهای ضد مادی و ضد اسلامی معرفی می کند.
️آیت الله مکارم شیرازی در کتابشان یعنی “حکومت جهانی حضرت مهدی” می نویسند که: «از مجموع روایات مربوط به دجال، استفاده می شود که دجال؛ یک جریان فکری است، نه شخص خاصی…»
️برخی محققان و عالمان مانند مرحوم دَوانی، قائل شدند که «دجال؛ یک شخص است.» البته هر کدام برای نظر خود، دلائلی را ذکر کرده اند که با دقت و توجهِ کامل در روایات، دیدگاه اول بیشتر تقویت می شود.
مهدویت درصحاح سته، ص۱۵۱-۱۵۳
